Sözü bir takım üyesine, jüriye ya da seyircilerden birine verme yetkisi daima Münazara Moderatörü'ndedir. Bir konuşmacı söze başladıktan sonra, Münazara Moderatörü'nün ya da saat hakeminin uyarısı olmadıkça bırakmak zorunda değildir.
Münazara takımlarının üyeleri; hazırlanmış konuşma yapmaları, soru sormaları ya da POI / POA vb. sunmaları fark etmeksizin, konuşurken ayağa kalkmak zorundadır. Boşa vakit harcanmaması için, sahneye yürümek yerine yerlerinden konuşmaları tavsiye edilir.
Önceden yazılmış konuşmaların okunmasından kaçınılmalıdır. Bunun tek istisnası istatistikler, tarihi olaylar, üçüncü şahıs alıntıları vb. gibi veri parçaları veya karşı tarafın argümanlarına verilen yanıtlardır.
Münazaranın kişiselleşmesini önlemek için, tüm konuşmacılar geri kalan takıma üçüncü şahıs kullanarak hitap etmelidir ("Diğer takım", "2. Takım'ın konuşmacı üyesi" ve "Rakiplerimiz") kullanımı, ("sen" ya da "Bu doğru değil Levent") gibi kullanımlara yeğlenmelidir. Ama resmî bir dille konuşmak gerekli değildir.
Bilgi Noktaları çoğu münazara tarzında iyice yayılmıştır ve diğer takımların karşı argüman sunmak üzere konuşmacıyı kısaca kesintiye uğratması anlamına gelir.
BN'ler sadece konuşmacının takımına rakip olan takım üyeleri tarafından talep edilebilir. Bunun için, diğer takım üyesi elini kaldırır. BN'nin yöneltildiği konuşmacı söz vermeyi ya da vermemeyi seçebilir. Eğer veriyorsa "Evet?" deyip sözü geçici olarak hasmına bırakabilir. Eğer vermiyorsa "Sağ ol, teşekkürler" diyebilir ya da bir el hareketiyle bunu geçiştirip sözüne devam edebilir.
Bir BN 15 saniyeden fazla süremez.
Genelde çoğu münazara sistemlerinde BN'lerin yapılamayacağı bir "korunmuş zaman" vardır. Turların uzunluğu düşünülürse bu korumalı süre, konuşmaların ilk ve son 45 saniyesine denk düşer.
Bir Düzen Noktası, münazara kurallarının çiğnendiğine inanan herhangi bir takım üyesi tarafından dile getirilebilir ve bu durum fark edilir edilmez, anında yapılmaldır.
Düzen Noktası prosedürü şöyle işler:
- Düzen Noktasını dile geitmrek isteyen münazaracı ayağa kalkıp "Düzen Noktası" der.
- Konuşmacı, konuşmayı bırakır.
- Düzen Noktası'nı dile getiren münazaracı, Münazara Moderatörü'ne hitap ederek itirazını açıklar. Bu süre içinde zaman tutulmaz.
- Münazara Moderatörü, itirazı dinledikten sonra kararını verir.
Genel olarak Düzen Noktaları:
- Bir konuşmacıyı bölebilir.
- Tartışmaya açık değildir
- Düzeltilemez ya da yeniden düşünülemez
- Münazara Moderatörü tarafından kararlaştırılır ve bu karar nihaidir.
Kabul Noktaları, Agora münazaralarının münazaraları fikir birliğine doğru yönlendirmekte kullandığı yenilikçi bir özelliktir. Bir KN'nin amacı, takımın karşı takımın öne sürdüğü bir argümanı kabul ettiğini göstermektir. Bu kabul daha sonra geri çekilemez. Bir KN için, bunu öne süren takımın tüm üyelerinin kabul etmesi (fikir birliği olması) gerekir.
Onay değil de karşı çıkmayı temsil eden "Evet ama…" senaryolarını önlemek için, bir KN, rakip takımın argümanını tıpkı dile getirildiği biçimiyle tekrarlamalıdır. Bu argüman çarpıtılamaz, farklı ifade edilemez, süslenemez veya hiçbir şekilde geliştirilemez. Örneğin bir takım kalkıp da şunu diyemez: "Maddi bakımdan desteklenmiş yüksek öğretimde bir dereceye kadar yolsuzluk olabileceğini kabul ediyoruz ama…". Karşı tarafın ifadesi ya aynen kabul edilir ya da burada herhangi bir KN ileri sürülemez.
Kabul Noktası prosedürü şu şekildedir:
- Kendi konuşma sırasında KN'yi öne süren takımnın bir üyesi şunu açıkça dile getirir: "Takımımız şu konuda XXXX takımının pozisyonunu / ifadesini kabul etmektedir."
- Bu ifade, diğer takımın argümanının ya da pozisyonunun birebir aynısı olmak zorundadır.
- Karşı takım (eğer alıntılanan ifade kendi pozisyonlarını gerçekten yansıtıyorsa) buna "Kabul edildi" veya (yansıtmıyorsa) "Reddedildi" yanıtı verebilir. Eğer ikincisi olursa kısa bir açıklama da eklenebilir.
Takım Kaynaştırma, Agora Speakers Münazaralarında fikir birliğine varmayı teşvik eden benzersiz bir karakteristiktir.
Toplantının herhangi bir noktasında, iki takım anlaşmaya varıp tek bir takıma dönüşme ve ortak bir fikir birliği pozisyonunu savunma kararı alabilir. Yukarıdaki örnekte H ve D takımları birleşip ortak bir pozisyonu savunma kararı verebilir: "İnsanlar kendi eğitimlerinin parasını ödemelidir ve gelirleri belirli bir seviyenin altındaysa bu miktar sembolik olmalıdır":
İki takım, pozisyonlarını kaynaştırıp tek bir takım olunca her takımın aynı sayıda üyesi olması kuralına uymak ve adil olmak için, belirli sayıda üye, kaynaşan takımdan çıkar.
Kaynaşma, iki takımın da tüm üyelerinin oy birliğini gerektirir ve şu şekilde yürür:
- Öneren takım, karşı tarafa bir fikir birliği pozisyonu teklifi götürür. Öneren takımın tüm üyeleri bu fikir birliği pozisyonunun yazılış biçimine rıza göstermelidir. Ayrıca bu teklifin kabulü halinde teklif eden takımdan ayrılacak üyeler önceden seçilmiş olmalıdır.
- Öneren takımın konuşma sırası geldiğinde, sözcü, karşı tarafa hitap edip şöyle bir şey der: "XXXX takımına şu fikir birliği pozisyonunu öneriyoruz: ". Hangi formül seçilirse seçilsin, bunun bir pozisyonları kaynaştırma teklifi olduğunun açık seçik belirtilmesi, teklifin net biçimde söze dökülmesi ve belirli bir takıma yöenlik olamsı gerekir.
- Teklif yapıldıktan sonra konuşmacı normal konuşmasıyla devam eder.
- Teklif eden takımın sırası geçince moderatör, hedef takımın karar vermesi için münazarayı 1 dakika duraklatır. Bu mola sırasında hedef takım düşünüp bir karara varır. Bu karar, önerilen fikir birliği pozisyonunu kabul etmek ya da reddetmekten başka bir karar olamaz. Bunu tüm üyelerin oy birliğiyle kabul etmesi gerekir ve hangi takım üyelerinin kaynaşan takımda dengeyi sağlamak adına ayrılacağı da önceden belirlenmelidir.
- Moladan sonra, konuşma sırasının kimde olduğu fark etmeksizin, moderatör hedef takıma hitap eder ve önerilen pozisyonu kabul edip etmediklerini sorar. Hedef takım yalnızca kabul veya ret yanıtı verebilir; bu noktada argümanlara ya da konuşma yapmaya izin verilmez.
- Eğer hedef takım reddederse münazara normal olarak ilerler ve moderatör, sözü, konuşması için sıradaki takıma verir.
- Eğer hedef takım kabul ederse önceden seçilen takım üyeleri ayrılır ve tek bir kaynaşmış takım devam eder. bu yeni takım bu tur söz alamaz çünkü zaten sırasını savmış sayılır.
Kaynaşan takımların tekrar ayrılmasına izin verilmez.
Kaynaşan takımlar, o andan itibaren tek bir takım muamelesi görür, tek bir konuşma ve çapraz sorgu turu geçirir ve herhangi bir normal takım gibi zamanları tutulur.
Kaynaşma sonrası başka takım kalmazsa münazara otomatikman "Fikir birliği" kararıyla sona erer.
Eğer bu bir münazara yarışmasıysa finalde tüm takımlar kaynaştırılır ve sonuncusu "Fikir Birliğiyle Galip" ilan edilir. Yarışmalar bu türden bir sonucu teşvik etmelidir.
Unutmayın ki herhangi bir kişisel ödül varsa bunlar münazarayı takım dengesini korumak için kaynaşma sırasında terk edip etmemesine bakılmaksızın, kaynaşan takımların ilk üyelerinin tümüne verilmelidir.
Sağlıklı bir münazara ve kulüp atmosferi için, her türden hakaretin, kişisel tartışmaların, saygısızca konuşmaların, ses tonu yükseltmenin ve bağırmanın önlenmesi gerekir. Bunların hiçbirine izin verilmez ve bunlar bir takım üyesinin veya takımın kendisinin diskalifiye edilmesine yol açabilir. Unutmayın ki hakaretler sözsüz de olabilir (örneğin hareket şeklinde) ama bunların da cezalandırılması gerekir.
Kişisel tartışma, karşı takımdan bir kişinin özelliklerini ya da niteliklerini hedef alan herhangi bir tartışma (ya da soru veya yorum) olabileceği gibi, münazaranın dışındaki şeyler de olabilir. Bunlara birkaç örnek:
- Yaş, Cinsiyet, Cinsel yönelim ya da kimlik, Ulus, Irk, Renk, Din, İdeoloji, Tıbbi durum.
- Eğitim ya da Mesleki Geçmiş.
- Yaşam tarzı, tercihler, hobiler ve ilgi alanları.
- Münazara dışında yapılmış yayınlar ya da ifadeler. (Münazaralar bağımsızdır ve yalnızca münazara içinde ifade edilen argümanlara karşı çıkabilirsiniz).
Kişisel argümanlar aynı zamanda gruplara, yukarıdaki ölçütler üzerinden uygulanan genellemelerdir; hatta tartışmanın hedefi o gruba ait olmasa bile. Örneğin "Tüm İspanyollar tembeldir" bir ad hominemdir, münazarada hiç İspanyol olmasa bile. Ama şunu da unutmayın ki insan topluluklarıyla ilgili nesnel ve yargı içermeyen araştırma kanıtları sunmaya izin verilir. Örneğin "Elbonya ülkesinde insanlar haftada 12,6 saat çalışırken bu rakam Fransa'da haftada 37,4 saat" diyebilirsiniz.
Münazara moderatörü, kişisel tartışmalara anında müdahale etmelidir. Bu olmazsa, kişisel tartışmanın hedefindeki üye elini kaldırıp moderatörü harekete geçmek zorunda bırakmak için "Ad hominem" diyebilir. Bu durumda moderatör "Katılmıyorum" ya da "Katılıyorum" yanıtı vermelidir. Eğer moderatör, kişisel bir tartışma çıktığına inanıyorsa aşağıdaki şeylerden birini yapabilir:
- Ad hominem yapan üyeyi gelecekte benzer tartışmalardan uzak durması için uyarmak.
- Konuşmacıyı susturmak ve suçlu takıma bir tur boyunca söz vermemek.
- Suçlu üyeyi diskalifiye edip takımdan atmak.
- Üyelerinin bir tanesi bu sebepten ötürü diskalifiye edildiği halde kişisel tartışmalara başvuran takımı diskalifiye etmek.
- Bir ad hominem kavgasına dönüştüyse münazarayı iptal etmek.
Daha az ciddi ama aynı derecede kabul edilemez davranışlar şunlardır:
- Diğer konuşmacıları sürekli İlgi Noktaları'yla ya da sahte Kabul Noktaları'yla sürekli kesintiye uğratmak
- Özellikle de çapraz sorgu turlarında, oyalama taktiğiyle karşı takımın zamanını "yemek".
- Tutarlı biçimde konuşma süresini aşmak.
- Kuralları çiğnemek ya da kötüye kullanmak
Kanıtlar; bir konuşmacının argümanlarını desteklemekte kullanılan gerçekler, fotoğraflar, videolar, veriler, alıntılar vb.dir.
Kanıtlar için şu kurallar geçerlidir:
- Her bir kanıt, konuşmacının kendi fikrinden ve diğer kanıtlardan açık seçik ayrılmış olmalıdır.
- Tüm kanıtlar tanımlanmalı, kaynağı belirlenmeli ve bağımsız olarak doğrulanabilir olmalıdır. Bu elbette ifadeler sırasında "Research shows that …" türünden "muğlak ya da belirsiz kanıtları" geçersiz kılar
- Kanıtlar çarpıtılamaz, yanlış aktarılamaz, kısmen aktarılamaz ya da bağlam dışında aktarılamaz. Bu, kabul edilemez bir davranıştır.
- Kullanılan tüm kanıtlar diğer takımlara, seyircilere ve jüriye de sunulmalıdır, öyle ki konuşma sırası kendilerine geldiğinde herhangi biri kullanabilsin. Bu da demek oluyor ki bir noktayı açıklamak için basılı bir tablo kullanacaksanız bu tablo, başkalarının ada alıp kullanması için salonda bir yerde hazır bulunmalıdır.
- Her bir kanıtta en azından şu bilgiler bulunmalıdır:
- Yazarın adı
- Yazarın konuyla ilişkili nitelikleri.
- Tarih ve sayfa numarası dâhil, tümüyle bibliyografik kaynak künyesi
- İnternet kaynaklarında eksiksiz URL ve erişim tarihi
- Takım üyeleri münazara boyunca harici bir koçluk hizmeti alamaz.
- Konuşmacıların seyirci ya da diğer takım üyeleri tarafından sözünün kesilmesine izin verilmez ve buna Münazara Moderatörü'nün müdahale etmesi gerekir. Tezahürat yasaktır.